حذف و پاک‌سازی داده‌ها برای بهبود حریم خصوصی

حذف و پاک‌سازی داده‌ها برای بهبود حریم خصوصی

پس از آن‌که از تمام روش‌ها و ابزارهای معرفی‌شده در صفحات قبلی به‌درستی استفاده کردید، احتمالاً با حجم زیادی از داده‌های اضافی و بی‌استفاده مواجه می‌شوید. این داده‌ها می‌توانند شامل اطلاعات کش، فایل‌های موقت، تاریخچه مرورگر، مکالمات چت، و حتی سوابق تراکنش‌های شما باشند—مواردی که در صورت باقی ماندن روی سیستم، می‌توانند امنیت و حریم خصوصی شما را به خطر بیندازند.

علاوه بر این، این نوع اطلاعات هیچ کاربرد جدی ندارند و بیشتر برای ثبت تاریخچه‌ی فعالیت‌های شما جمع‌آوری می‌شوند. بنابراین، پاک‌سازی آن‌ها اقدامی سودمند است.

برای شروع، باید مشخص کنید که چه اطلاعاتی در کجا ذخیره شده‌اند. یکی از روش‌ها این است که به‌صورت دستی، سیستم‌تان را از بالا تا پایین بررسی کنید و پوشه‌هایی را که معمولاً فایل‌های اضافی در آن‌ها انباشته می‌شوند بررسی نمایید.
اما اگر ندانید کجا باید دنبال این فایل‌ها بگردید یا کدام‌یک را می‌توان حذف کرد و کدام‌یک را نه، این فرایند می‌تواند واقعاً خسته‌کننده باشد.

خوشبختانه برنامه‌هایی وجود دارند که این کار را تا حد زیادی برای‌مان آسان می‌کنند. یکی از شناخته‌شده‌ترین آن‌ها CCleaner است که برای ویندوز و مک در دسترس است.
این برنامه فایل‌های موقت اینترنتی، تاریخچه مرورگر، کش برنامه‌ها، فایل‌های اخیراً باز شده، و بسیاری موارد دیگر را حذف می‌کند. همچنین قابلیتی دارد که می‌تواند فضای آزاد هارددیسک را بازنویسی کند تا از بازیابی قانونی یا جنایی داده‌ها جلوگیری شود. این ویژگی برای کسانی که اطلاعات حساس ذخیره می‌کنند یا نیاز به رعایت مقرراتی مثل HIPAA دارند، بسیار مفید است.

یکی دیگر از ابزارهایی که من اغلب در کنار CCleaner روی سیستم‌های ویندوزی استفاده می‌کنم، PrivaZer است که عملکرد مشابهی دارد اما با قابلیت‌های بیشتر و کارایی بهتر.
اگر قرار بود فقط یکی از این دو را نصب کنم، انتخاب من قطعاً PrivaZer بود.

مشاهده کنید: پاک‌کننده‌های دیسک و فایل با قابلیت‌های حفظ حریم خصوصی در راهنما

برای آن دسته از شما که به نرم‌افزارهای متن‌باز علاقه‌مندید، BleachBit نیز گزینه‌ای بسیار مناسب است. این برنامه نیز عملکردی مشابه با CCleaner و PrivaZer دارد، اما محدوده اسکن و فایل‌هایی که برای حذف شناسایی می‌کند متفاوت است. سطح پاک‌سازی (shred) در هر سه برنامه تقریباً برابر است، اما تجربه من نشان داده که استفاده‌ی ترکیبی از PrivaZer و BleachBit یا CCleaner و BleachBit، بهترین پوشش را برای حذف فایل‌های ناخواسته‌ای فراهم می‌کند که ممکن است امنیت یا حریم خصوصی شما را به خطر بیندازند.

در سیستم‌های مبتنی بر macOS، CCleaner گزینه‌ی خوبی‌ست، اما باید بدانید که macOS اطلاعات «پنهان» بیشتری نسبت به چیزی که انتظار دارید ذخیره می‌کند. برخی از پوشه‌های رایج که باید در آن‌ها جست‌وجو کنید و فایل‌ها را حذف نمایید عبارتند از:

/Users/Crypto/Library/Application Support  
/Users/Crypto/Library/Logs  
/Users/Crypto/Library/Preferences  
/Library/Logs  
/private/var/log  
/Users/Crypto/Library/Caches  

شما می‌توانید همه فایل‌های مربوط به لاگ را در برنامه‌ی Console مشاهده کرده و آن‌ها را به‌صورت دوره‌ای حذف کنید.
فایل‌های Preferences در پوشه Library کاربر هم بیشتر از آنچه فکر می‌کنید اطلاعات ذخیره می‌کنند.
من متوجه شدم حدود ۵۰٪ از برنامه‌هایی که نصب کرده بودم اطلاعات فایل‌های اخیر را در همین پوشه‌ها ذخیره می‌کردند. مثلاً وقتی با Text Wrangler کار می‌کردم، با اینکه «سندهای اخیر» را از منوی فایل غیرفعال کرده بودم، باز هم فایل بازشده‌ی اخیر در فایل پیکربندی برنامه ذخیره شده بود.

همچنین بسیار مهم است که هاردهایی که دیگر نیازی به آن‌ها ندارید را به‌طور ایمن نابود کنید. حتی اگر فقط قصد دارید از یک کامپیوتر به سیستم دیگر مهاجرت کنید، توصیه می‌کنم که از ابتدا سیستم را تازه راه‌اندازی کرده و فقط فایل‌های ضروری را منتقل کنید.
در سیستم‌های ویندوزی، فایل‌هایی در مکان‌هایی ذخیره می‌شوند که معمولاً به آن‌ها توجهی نداریم. حتی فایلی مانند thumbs.db می‌تواند در دستان نادرست امنیت شما را تهدید کند.

به‌طور کلی دو روش برای اطمینان از غیرقابل بازیابی بودن داده‌های ذخیره‌شده وجود دارد.
هردو روش زمان‌بر هستند، اما اگر رمزگذاری کامل دیسک از قبل فعال باشد، اطمینان بیشتری خواهید داشت.

۱. روش فیزیکی: دیسک را از دستگاه خارج کرده، آن را با چکش تکه‌تکه کنید، سوراخ‌هایی در آن ایجاد کنید و بسوزانید. اگر اطلاعات داخل دیسک از قبل رمزگذاری شده باشد، حتی یک مهاجم حرفه‌ای هم نمی‌تواند چیزی از آن بازیابی کند. توجه داشته باشید که درایوهای SSD دیسک فیزیکی ندارند و قابل خرد شدن به شکل HDD نیستند.

۲. روش نرم‌افزاری: استفاده از برنامه‌ای مانند DBAN (Darik’s Boot and Nuke) که یک نرم‌افزار متن‌باز است و با هدف پاک‌سازی کامل داده‌ها از هر نوع رسانه ذخیره‌سازی طراحی شده است.
می‌توانید آن را روی یک دیسک یا USB بنویسید و برای استفاده در مواقع ضروری آماده داشته باشید. برای محافظت حداکثری، می‌توانید ابتدا درایو رمزگذاری‌شده را با DBAN پاک‌سازی کنید و سپس آن را از رده خارج کرده یا به‌طور فیزیکی نابود کنید—یا حتی بگذارید کودکتان با چکش آن را تبدیل به خرده‌فلز کند.

مشاهده کنید: پاک‌کننده‌های دیسک و فایل با قابلیت‌های حفظ حریم خصوصی در راهنما